Hieronder vind je een samenvatting van HB-kenmerken en een ervaringsverhaal van twee HB-jongeren (bron: Psychologie Magazine, 5/2021)
In de maatschappij heerst het beeld dat wanneer je meer- of hoogbegaafd bent je enorm goed kunt leren, altijd hoge cijfers haalt en dat dit zonder al te veel inspanning gebeurt. Een hoog IQ is in dit beeld leidend.
In de praktijk merk ik dat dat niet altijd het geval is. Natuurlijk is er sprake van op een bepaalde manier 'slim' zijn. Ik merk dat als ik met de tieners in de praktijk praat. Ze hebben een verhoogd bewustzijn, creatief in het bedenken van oplossingen voor problemen, doen vaak meer dan gemiddeld aan zelfreflectie en zijn vaak meer- of hooggevoelig. Helaas is dit voor hen geen garantie om goed mee te kunnen komen op school. Voor school is het handig als je woordslim en rekenslim bent, terwijl dat juist vaak de talenten zijn die ontbreken bij de coachees die ik ontmoet. Hun manier van slim zijn is anders. Het zijn vaak creatieve denkers die goed kunnen onthouden en zich makkelijk aanpassen. Door deze manier van anders slim zijn en zich goed kunnen aanpassen presteren ze vaak onder hun eigen kunnen. Dat betekent dat ze regelmatig met een advies voor VWO van de basisschool afkomen en gedurende de tijd afstromen naar HAVO of TL. Het niet (h) erkennen van hun talent, het niet weten hóe te leren (ze hebben dit immers nooit geleerd, het ging altijd als vanzelf), perfectionistisch en faalangstig zijn kunnen hier achter zitten. Maar ook een behoefte aan juist praktisch bezig zijn en het nut niet in zien van de dingen die op school geleerd worden. Bovendien komt HB soms ook voor in combinatie met dyslexie & dyscalculie waardoor de herkenning soms nog moeilijker wordt gemaakt.
Persoonlijkheidskenmerken van HB volgens onderzoek van Tessa Kieboom & Kathleen Venderickx
1. Een sterk rechtvaardigheidsgevoel
2. Een kritische instelling (scherpe analyses van complexe situaties, hoge mate van zelfreflectie)
3. Grote emotionele en zintuigelijke gevoeligheid (meer/hoogsensitiviteit)
4. Perfectionisme en faalangst
Herken je jezelf of een ander in het verhaal maar twijfel je over het stukje HB? Eén van de kenmerken is dat HB-ers zich zelf niet zien als meer-of hoogbegaafd ;)